Mała Niedzwiedzica- Ursa Minor


Jest to niewielki gwiazdozbiór zbudowany z gwiazd o niezbyt dużej jasności. Jest ciekawy ponieważ jego główna gwiazda wyznacza północny biegun niebieski, czyli punkt gdzie oś ziemi przebija sferę niebieską (Gwiazda Polarna). Jak się patrzy na tą gwiazde ma się wrażenie że wokól bieguna obraca się całe niebo.

Ursa Minor

                     Autor zdjęcia Akira Fujii

Konstelacja jest słabo widoczna, ale mimo to ogólnie znana, ze względu właśnie na Gwiazdę Polarną, na końcu tzw. Małego Wozu, obecnie odległą o 44′ od północnego bieguna nieba, za 100 lat, wskutek ruchu precesyjnego osi ziemskiej, zbliży się do niego na niecałe 28 . Za 2 tysiące lat rolę gwiazdy polarnej przejmie γ Cephei, przed 5 tysiącami lat spełniała ją α Draconis. W Polsce konstelacja jest widoczna przez cały rok.

Na niebie północnym „pomaga” odnaleźć kierunek bieguna północnego, tak jak Krzyż Południa ułatwia znalezienie bieguna południowego.

Z gwiazdozbiorem związany jest rój meteorów Ursaminorydów, pochodzący od komety Tuttle, a promieniujący w drugiej połowie grudnia w liczbie około 10 meteorów na godzinę.

Ursa Minor1

                      Autor zdjęcia Akira Fujii

Chciałbym wyróżnić trzy elementy tego gwazdozbioru które odznaczają się wyższą jasnością i bez problemu są zauważalne przez ludzkie oko. Pierwszym elementem jest gwiazda Kochab.

Kochab2

KOCHAB β  to druga co do jasności gwiazda w gwiazdozbiorze Małej Niedzwiedzicy. Jest to czerwony olbrzym oddalony o 130 lata świetlne. Średnica Kochaba wynosi 80 mln km, a jasność odpowiada 190 naszym słońcom. Ok 3 tyś. lat temu to właśnie Kocheb spełniał rolę „gwiazdy polarnej” w wyniku powolnej procesji osi Ziemi.

Pherkad
PHERKAD γ jest niebieskim olbrzymem. Wraz z  gwiazdą 11 Ursae Minoris tworzą optyczny układ podwójny. W rzeczywistości są one odległe od siebie o ok. 100 lat świetlnych. Średnica Pherkada wynosi ponad 15 mln km, a jasność obiektu wynosi aż 1000 słońc. Spoglądając już w powiększeniu 30 lub 50 krotnym, można zauważyć wyraźną różnicę barw pomiędzy tym niebieskim i czerwonym olbrzymem.

Gwiazda Polarna
GWIAZDA POLARNA α (POLARIS) jest to nadolbrzym o średnicy ponad 200 mln km.  Odległość od ziemi wynosi ok 400 lat świetlnych.  Gwiazda ta niemal dokładnie wyznacza północ i stanowi w nocy bezbłędny punkt orientacyjny. Mimo iż jasność tej gwiazdy wynosi ponad 2000 słońc to znajduje się ona dopiero na 49 miejscu wśród najjaśniejszych gwiazd. Polaris jest gwiazdą 150 razy większą od słońca.

Dodaj komentarz